ریحان گیاهی یکساله و علفی از تیره نعناع است که به عنوان گیاهی دارویی، ادویه ای و همچنین به عنوان سبزی تازه استفاده می شود. اسانس گیاه ریحان خاصیت ضد قارچی و ضد باکتریایی دارد و از این اسانس در صنایع آرایشی و بهداشتی نیز استفاده می شود. رشد ریحان آسان است و از گیاهانی است که در خانه هم به سادگی رشد می کند تا به صورت تازه مصرف شود.
زمان کاشت ریحان بعد از رفع خطر سرما و یخبندان می باشد.تکثیر به روشهای بذر،انتقال نشاء و قلمه می باشد.
دانه ریحان باید از منبع معتبر فراهم شود تا دانه از نوع خوبی بدست بیاید.نسبت جوانه زدن دانه بالای 80% است.محصولی که مستقیما" از دانه روئیده است به این صورت است که به تعداد 10-8 دانه در هر اینچ در بستر آماده شده می پاشیم و حدود6 پوند دانه در هر هکتار لازم است.
یک دانه پاش کودی یا دانه پاش تجارتی دارای نسبت دانه پاشی مناسبی است.وقتی دانه پاشی مستقیم است،دانه پاشی زیاد باعث افزایش نسبت 90-80% جوانه زدن می شود.از نظر تجاری،دانه پاش، برای پاشیدن بذر مناسب است.بستر دانه ها باید مناسب باشد.باید زمین را به خوبی مسطح نموده،کلوخه ها را خرد کرده و محیطی یکنواخت ایجاد کنیم. در زمان کاشت بهتر است رطوبت در حد ظرفیت مزرعه باشد.
جوانه زنی 14-8 روز انجام می شود.برای سرعت در جوانه زنی بهتر است که دما را بالا برده 85-70 درجه فارنهایت،ظرف7-5 روز جوانه می زنند.
برای جلوگیری از ترک خوردن خاک می توان آن را با یک لایه خاک پوشاند و آن را با ورمی کولایت یا تورب مخلوط کرد و سطح خاک را مرطوب نگه داشت.
رشد اولیّه، توام است و پس از اینکه چند برگ ظاهر شد،رشد افزایش می یابد.
بیشتر پرورش دهندگان ریحان را به صورت محصول سالانه برای ورود به بازار می کارند و از دانه پاشی مستقیم استفاده نمی کنند بلکه از نشاء استفاده می کنند.که در گلخانه در اواخر مارس تا اوایل آوریل برای کشت نشایی استفاده می شود و در استان های ساحلی یا آبرفتی و در اواسط آوریل تا اواسط می در نواحی کوهستانی رشد می کنند.
نشاها تولید آسانی دارند و رشدآنها6-4 هفته است.انتقال در مرحله 4-2 برگی حقیقی می باشد.مقاوم سازی در ماه می انجام می گیرد که 24-12 ساعت قبل ازانتقال ،در خزانه آبیاری می شود.
شاخه دهی جانبی و رشد وقتی زیاد می شود که قد گیاه12 سانتیمتر شود.
تراکم مطلوب تا حدی مربوط به پایان استفاده است،وقتی استفاده می شود که، تجهیزات لازم برای کاشت و برداشت در اختیارمان باشد.
در مورد کشت هایدروپونیک در سیستم NFT با کانالهای8-7 سانتیمتری نتیجه موفقی د رپی خواهد داشت.همچنین کاشت در پشم سنگ،اسکوریاو ترکیب ماسه و پیت موفقیت آمیز بوده است.
در این روش بذور ریحان را با کاشت در محیط پرلیت یا مکعب های پشم سنگ مخصوص تکثیر تحت تاثیر دمای 21 درجه سانتیگراد ظرف 7-4 روز جوانه می زنند که نشا های تولیدی را می توان به فاصله 20 سانتیمتر از یکدیگر در اوایل بهار،در بستر های اصلی کشت کرد.
مشکل NFT این است که سیستم ریشه ای حجیم در ریحان می تواند پس از مدتی کانالهای NFT را مسدود کند.
در این مورد برای پرورش ریحان احتیاج به وجود داربستهای نگه دارنده داریم.
عمق کشت به صورت سطحی است و حدود یک چهارم اینچ می باشد.
ردیفها به فاصله 90-60 سانتیمتر از هم قرار دارندو فضای هر گیاه15 سانتیمتر است. ریحان د ربستر های بالا و به انداز?30 سانتیمتر کشت می شود.
فاصله میان بستر متناسب با تجهیزات پرورش دهنده و معمولا" 36-24 سانتیمتر می باشد.
واریته های بزرگ متناسب با شرایط آب و هوایی،نوع گیاه ،کارهای پرورشی و مدیریتی کشت می شوند.
تولید کنندگان بزرگ روغن را از 35000 تا30000 گیاه در جریب می گیرند.
ریحان می تواند در ارتفاعات 250 متری از می تا اکتبر رشد کند.
بسته به شرایط اقلیمی محل رویش گیاه بین 60-40 سانتیمتر رشد می نماید.
در کشت باز دور? رویشی ریحان بین 180-170 روز می باشد و مرسوم است که چندین چین در این مدت انجام می گیرد .
در گلخانه دور? رویشی حدود 45 روز طول می کشد ودر این زمان گیاه با ریشه از زمین در آورده و عرضه می گردد.
ریحان پروانه ها و حشرات باغ را تحریک می کند و این رشد در گیاهان همراه و گوجه های مخصوص و فلفلها را تحریک می کند.و دافع پروانه سفید است.
7 روز بعد از کشت بذور،دور گیاهک را با محلول 2 در 1000 کاپتان یا بنومیل به اضافه 2 در 1000 دیازینون سمپاشی شود و این عمل را 2 بار به فاصله7 روز تکرار کنید.
سم را طوری بپاشید که طوقه گیاه و خاک اطراف بوته به محلول سمی آغشته شود.
خاک شن سبک یا لوم سیلتی،زهکش مناسب(در بهار زود گرم می شوند) و تهویه باید به خوبی انجام گیرد. pH متوسط 5/7 -6 ولی pH مطلوب، 4/6میباشد.
غالب خاکهای مناطق مرکزی ایران قلیایی می باشند.برای تعدیل و کاهش به سمت خنثی و اسیدی، بایستی قبل از کشت به خاک گوگرد اضافه شود.
برای کم کردن pH خاکهای قلیایی از کود سولفات آمونیوم و برای بالا بردن pH خاک اسیدی از نیترات کلسیم استفاده می شود.
Ec متوسط و حدود 5/2-4 دسی زیمنس بر متر را می پسندد.
بهتر است ضد عفونی شود.که ،ضد عفونی به وسیله مواد شیمیایی بایستی بستر شخم خورده و مسطح شود و دارای رطوبت در حد گاورو باشد.(حداقل عمق 25 سانتیمتری خاک دارای این رطوبت باشد).
وقتی که خطر یخبندان گذشته باشد.بهتر است برای جوانه زنی دما 85- 70درجه فارنهایت باشد.ولی کلا" در رنج دمایی 30-10 درجه سانتیگراد می توانند رشد کنند ولی دمای مطلوب 24-20 درجه سانتیگراد می باشد.
در اثرافزایش دما به بالاتر از 40 درجه سانتیگراد علاوه بر توقف رشد بوته،کنار برگها با سوختگی مواجه می شود.
در روزهای روشن و آفتابی درجه حرارت بیشتری در مقایسه با روزهای ابری و بارانی لازم می باشد.
دامنه حرارتی مناسب برای رشد گیاهان حدی است که در آن فتوسنتز به میزان بالاو تنفس متعادل باشد.دقت شود که دمای بالا همراه رطوبت بالا، باعث ایجاد مشکلات خسارتی می شود.
4-3-آب
به رطوبت مستمر احتیاج دارد.کلا" با بارندگی 6/0-2/4 متر درسال رشد می کند.از بدو سبز شدن بذر تابرداشت به 550-500 میلیمتر آب احتیاج دارد.
ریحان در هر مرحله از رشد نسبت به استرس آب مقاوم نیست.آبیاری منظم در این محصول لازم می باشد.می توان ازآبیاری قطره ای یاغرقابی استفاده کرد.
Ec آب بر اساس میکروموز کمتر از 750 بسیار خوب و بین 1500-750 قابل استفاده می باشد.
برای تولید هر گرم ماد? خشک در سبزی های برگی 2500 گرم آب مصرف می شود.
دمای مطلوب هنگام آبیاری بهتر است20-15 درجه سانتیگراد باشد چونکه در دماهای پائین آب باعث وارد آمدن شوک به گیاه و همچنین بروز برخی بیماری ها می شود.آبیاری نباید در ساعات گرم روز انجام شود.هنگام صبح زود یا غروب مناسب می باشد.
رطوبت زیاد از حد باعث رشد بیماری ها،کاهش تبخیر برگ و کاهش جذب مواد غذایی محلول توسط ریشه می شود.تهویه باید صورت بگیرد.در زمستان با بالا بردن دما تا 28 درجه سانتیگراد و باز نگه داشتن برخی منافذ، رطوبت اضافی را کاهش دهید.همچنین در رطوبتهای پائین میزان تولید کاهش می یابد و طغیان آفات و کنه را خواهیم داشت.بهترین رطوبت 70-55% می با شد.
برخی محاسن آبیاری قطره ای:1-فقط بخشی از خاک که مورد نیاز است مرطوب و آبیاری می گردد.2-با کنترل رطوبت،آفات و امراض کمتر می شوند.3-در زمینهای کمی شور به عنوان آبشویی عمل می کند.4-کاهش میزان مصرف آب.5-کود و سموم محلول را می توان از طریق آبیاری انجام داد.
برخی معایب:1-هزینه بر.2-گرفتگی لوله ها (حل:اسیدسولفوریک رقیق).
آفتاب پسند،زیر نور آفتاب کامل و در طول روز رشد بیشتری دارد.با آنکه برخی مواقع به علت تابش آفتاب شدید در تابستان نیازمند سایه است،اما کلا" به مقدار نور کافی احتیاج دارد.جزء گیاهان طول روز بلند است.درطول روز بلند به دلیل افزایش ساعات تابش نور و در نتیجه غذا سازی بیشتر در گیاه، باعث افزایش تولید می گردد. شدّت نور باعث قطور شدن ساقه ها وکوتاه شدن میان گره ها و توسعه ریشه شده و کاهش نور از حد مورد نیاز به طویل شدن و نازک شدن ساقه،عدم توسعه ریشه و کاهش مقاومت گیاه می شود.
در مورد فتوسنتز ،برای از بین بردن مشکل کمی نور طبیعی در زمستان و کم شدن رشد گیاهان، از نور مصنوعی اضافی ،از لامپهای جیوه ای و یا مهتابی استفاده می کنند که مجموعه دو لامپ مهتابی و معمولی را استفاده می کنند.طیفی مشابه طیف خورشید ایجاد می کند.مالچ
برای تولید ریحان تازه،استفاده از مالچ بسیار توصیه شده است.
ریحان نیاز به رطوبت کافی خاک در فصل رشد دارد تا کیفیت محصول حفظ شود.ممکن است زمین با مواد آلی میان ردیف ها پوشانده شود و به کنترل علف هرز و رطوبت می پردازد.زمین دارای مالچ باعث کاهش مقدار پاشیدن خاک روی برگها می شود و این می تواند باعث تسهیل شستن برگها در زمان برداشت و کاهش وقوع بیماری شود.افزایش محصول توسط استفاده از مالچ سیاه ،پلی اتیلن و مواد آلی حاصل می شود.استفاده از پوست سخت و کاه مناسب است.
کوددهی متوسط است.کود زیاد باعث تغییر مزه می شود.کوددهی بستگی به محصول قبلی و کوددهی جدید به خاک دارد.استفاده ازآزمایشگاه خاک برای تعیین مقدار ماد? موجود در خاک لازم است.کوددهی بیش از حد کیفیت ریحان را در زمان برداشت می کاهد و باعث افزایش مقدار نمک محلول در خاک و رسیدن آن به سطوح نا مطلوب می شود.گیاهانی که بانیتروژن زیاد کوددهی شده اند اغلب در اتاقهای سرد پس از برداشت به رنگ سیاه در می آیند.بهترین نوع کود شیمیایی کود های قابل حل در آب است کع به نسبت دارای ازت،فسفر،پتاس و سایر مواد معدنی کم مصرف می باشد.
نسبت های کوددهی قبل از کشت به میزان 120-120-120 پوند در هر جریب.K2O، P2O5وN داده می شود.(خاکهایی که این مواد را به مقدا رکمی دارند.)کود می تواند پراکنده و یا زیر خاک برود.pH.ریحان وقتی 5/7-6 است رشد خوبی دارد.ممکن است نیتروژن بلافاصله پس از اوّلین بر داشت به 30-20 پوند برسد.اگر بیش از یک بار برداشت شود،پس از اوّلین یا دوّمین برداشت بهتر است از 30-15 پوند نیتروژن در هر هکتار استفاده کرد.آزمایش در ایندیانا نشان داد که منابع آمونیوم برای نیتروژن می تواند باعث کاهش مقدار دمبرگ و ساقه می شود و حجم را برای روغن گیری می کاهد (در مقایسه با منبع نیتروژنی نیترات).
پرورش دهندگان که ریحان را در خاک آلی می کارند باید از راهنمایی های فدرال یا ایالات برای تولید مواد استفاده کنند.اگر حس کردید که کمبود عناصر غذایی در گیاه وجود دارد به محلول پاشی با کودهای مایع اقدام کنید.
بادشکن
بادهای شدیدباعث رسیدن صدمه به برگها و از بین رفتن رطوبت در زمین می شود.استفاده ازبادشکن در زمانی که باد شدید است لازم و مفید است.
(4 votes, average: 5,00 out of 5)Loading... 
دیدگاه کاربران