شمار اندکی از رومیان به اخترشناسی علاقه داشتند.پرسش هایی مانند زمین در کجای کیهان قرار دارد؟ یا سیاره ها چگونه حرکت می کنند؟برای آن ها چندان اهمیت نداشت.آن ها بیشتر به جنبه های کاربردی اخترشناسی توجه داشتند.پیدا کردن راه های بهتری برای سنجش زمان،یعنی چه وقت از روز است و چه وقت از سال،از جمله ی آن هاست.
سنجش زمان رومیان:
یکی از گنج هایی که سربازان رومی پیروزمند از شهر کانتانیا در جزیره ی سیسیل با خود آوردند،ساعت آفتابی بود.ساعت آفتابی کهن ترین ابزار شناخته شده برای سنجش زمان است.این ابزار از صفحه ای تشکیل شده است که به ساعت ها تقسیم شده و قطعه ی فلزی مسطحی بهنام نشانگر در مرکز آن قرار دارد.هنگامی که آفتاب به نشانگر برخورد می کند،سایه ای روی صفحه می افتد که زمان را نشان می دهد.رومی ها حدود 2300سال پیش این ساعت آفتابی را در میدان مرکزی رم کار گذاشتند.رومی ها حدود 100 سال هر روز از کنار آن می گذشتند و هرگز درنیافتند که زمان نادرست را نشان می دهد.برای این که ساعت آفتابی زمان درست را نشان دهد،لبه ی بالایی نشانگرباید با زاویه ای برابر با عرض جغرافیایی محل قرار گرفتن ساعت آفتابی،از سطح صفحه به بالا متمایل باشد.سرانجام رومی ها با مطالعه ی نوشته های یونانی ها دریافتند که باید نشانگر ساعت آفتابی را مناسب شهر رم بسازند تا زمان درست را نشان دهد.
سنجش تقویم رومیان:
رومی ها صدها سال برای سنجش گذر زمان به تغییرات ظاهری سیمای ماه توجه داشتند.بر پایه ی تقویم قمری آن ها نخستین شب دیدن هلال ماه آغاز ماه جدید بود و ده ماه که می گذشت سال نو آغاز می شد.در نتیجه سال آن ها 304 روز داشت.سرانجام نوما پومپیلیوس فرمانروای روم،دو ماه دیگر به تقویم افزود تا روزهای سال به 355رسید.در تقویم امروزی ما هر ماه درست با تغییر ظاهری سیمای ماه هماهنگ نیست.ما می دانیم که چرخه ی ماه حدود 28 روز است اما بیشتر ماه های تقویم کنونی 30 یا 31 روزه است.این کار به ما سال 365 روزه می دهد.چون رومیان باستان ماه های کوتاه تری داشتند سال های آن ها نیز کوتاه تر بود.این 10 روز اختلاف شاید چندان مهم به نظر نرسد،اما اگر هر سال 10 روز کوتاه تر بود زمانی می رسید که اردیبهشت ماه در پایان تابستان و شهریور ماه در میانه ی زمستان می افتاد.
تقویم ژولیان:
ژولیوس سزار امپراتور روم تصمیم گرفت کاری برای تقویم انجام دهد.سزار با اخترشناس یونانی به نام سوسیگنس مشورت کرد.او پیشنهاد کردکه تقویم رومی به جای ماه بر پایه ی خورشید تنظیم شود،زیرا تقویم خورشیدی به جای 355 روز در تقویم کهن رومی،365روز خواهد داشت.همچنین پیشنهاد کرد که هر چهار سال یک روز به این تقویم افزوده شود.این سال کبیسه باعث می شود که سال تقویمی درست برابر زمان یک بار گردش زمین به دور خورشید شود.سزار این پیشنهاد را پذیرفت و تقویم ژولیان را بنیان نهاد.
تقویم گریگوری:
تقویم ژولیان حدود 11 دقیقه طولانی تر بود.شاید باز هم این مقدار چندان مهم بنظر نرسد،اما پس از چند سده کم کم تفاوت معناداری می شود.از این رو پاپ گریگوری سیزدهم از سال 1582 میلادی 10 روز از آن کاست تا خطای آن درست شود.تقویم گریگوری همان تقویم میلادی است که اکنون در کشورهای غربی به کار می رود.
(14 votes, average: 3,00 out of 5)Loading...
دیدگاه کاربران