چگونه درخت انار پرورش دهیم؟

انار درخت کوچکی است که ارتفاع آن حداکثر تا ۶ متر میرسد و در مناطق نیمه گرمسیری میروید. گلهای انار درشت به رنگ قرمز اناری ولی بی بو میباشد. میوه آن کروی با اندازه های مختلف دارای پوستی قرمز رنگ و یا زرد رنگ میباشد. رویهمرفته در حدود بیست نوع مختلف انار که شامل واریته های بسیار متنوعی میباشد در دنیا موجود است. انار از گیاهان بومی ایران بشمار می آید، و امروزه به صورت وحشی در کلیه سواحل دریای شمال و نقاط استپی معتدل نظیر جنگلهای غرب در لرستان، کردستان، بختیاری و فارس میروید. ایرانیان از حدود سه هزار سال پیش با کشت انار آشنائی داشتند و با کشت مداوم آن در نقاط مختلف و مساعد آنرا به صورت اهلی درآورده و با سلکسیونهای متعدد موفق به کشت ارقام پر محصول و مرغوب تجاری در کلیه مناطق از جمله در نواحی حاشیه کویر مرکزی ایران شدند. به گونه ای که هم اکنون شهرهای مستقر در این مناطق از عمده ترین مراکز استقرار باغات انار میباشند.

به جز در مناطقی با زمستان سرد و طولانی، این درخت قابلیت سازگاری با آب و هوای مختلف که دارای بهاری آفتابی و تابستانی گرم باشند، را دارا میباشد. این درخت نسبت به سرما شدیدا حساس بوده و در دمای کمتر از ۱۲- درجه سانتیگراد که بیش از دو روز استمرار یابد قسمت هوائی آن از بین رفته و در شرایط دمائی سردتر حتی ریشه درخت نیز آسیب دیده و از بین خواهد رفت. از اینرو میباید قبل از احداث باغ انار نسبت به ارزیابی آب و هوائی منطقه اقدام نموده و از وضعیت دوره های سرمای زمستانه اطلاع حاصل کرد. بطور کلی میباید از احداث باغ انار در مناطقی که برودت هوایی کمتر از ۱۰- درجه سانتیگراد را به صورت طولانی در تناوب زمانی ۳۰ ساله تجربه کرده اند اجتناب نمود. گرما و تابش شدید نیز موجب آفتاب سوختگی تنه و میوه درخت میشود از اینرو در مناطقی با آفتاب فراوان و تابستانی معتدل درختان انار شاداب تر و محصول آن مطلوبتر میباشد. جهت جلوگیری از آفتاب سوحتگی میوه انار باغات موجود از گذشته با تراکم زیاد کشت گردیده تا میوه درخت در سایه انداز شاخ و برگها از گزند آفتاب سوزان در امان باشد.این درخت رشد سریعی داشته و پاجوشها و تنه جوشهای فراوانی تولید میکند. شاخه های این درخت دارای خارهای فراوان و تیز میباشد. به تجربه دیده شده درختان با خار فراوان محصول نازلتری تولید میکنند. به دلیل پاجوش فراوان در جوانی هرس این درخت و حذف پاجوشها باید از سال سوم به طور مستمر انجام گیرد. تا اسکلت اصلی درخت حفظ شود. درختان انار عمدتا به صورت چند تنه تربیت میشوند. بگونه ای که همه جوانه ها و شاخه های جوان و پاجوشهای برآمده روی سه شاخه اصلی تنه درخت را بعد از سال چهارم به طور مرتب تا ارتفاع ۱ متری حذف مینمایند. با افزایش سن، تنه اصلی دیگر پاجوش تولید نخواهد کرد.بر روی شاخه های انار پس از یک سالگی تا سال چهارم میخچه های تولید کننده میوه رشد میکنند، طول این میخچه ها متغیر و از یک تا ۲۰ سانتیمتر دیده شده است. در تربیت و هرس درختان انار هم اکنون سعی در جلوگیری بر افزایش ارتفاع درختان و تربیت آنها تا ارتفاع حداکثر ۳ متر به جهت سهولت در برداشت محصول و افزایش سایه انداز درخت به منظور جلوگیری از آفتاب سوختگی میوه آن میباشد. از اینرو رعایت تراکم کاشت (حداکثر ۸۰۰ درخت در هکتار) از الزامات باغداری نوین میباشد. جهت حفظ ارتفاع درخت سربرداری سالیانه پس از سال ششم الزامی است.