چگونه با ساز بادی نی انبان آشنا شویم؟
گفته شدهاست که بابِلیها در سال ۲۰۰۰ قبل از میلاد نی انبان داشتهاند. در واژه نامهٔ موسیقی ایران زمین جلد دوم به قلم آقای مهدی ستایشگر چنین آمدهاست: نویسندگان یونانی اختراع انواع نای را به مردم آسیا نسبت دادهاند، زیرا آثار باقی مانده از نخستین آثار کهن (در خرابههای آشور) بازگو کنندهٔ اختراع نای، دونای و چندنای است که به روایت متون یونانی این سازها ابتدا از آسیا به اروپا رفته و کمکم بهصورت فلوت و اقسام آن درآمدهاست. بدیهی است با این استدلال، یونانیها آشنایی با نی و طریقهٔ نواختن آن را از مردم خاورمیانه آموختهاند.
نی انبان یکی از قدیمیترین سازهایی است که در کشورهای زیادی آن را به عنوان ساز اصیل میشناسند ولی شکل ظاهری آن مقداری با هم تفاوت دارد. در زمانهای قدیم مردمی که از جایی به جای دیگر میرفتند، این ساز را نیز با خود جابهجا میکردند وبا تغییر دادن شکل ظاهری آن، آن ساز را در منطقهٔ جدید مورد استفاده قرار میدادند و پس از مدتی جز سازهای سنتی آن منطقه درمیآمد. با اینکه این ساز در کشورهای مختلف از نظرشکل و صدا تفاوتهایی دارد، ولی نمیتوان گفت که مشابه یکدیگر نیستند.
این ساز کمی بزرگتر از دوزله معمولی (و گاه با هفت سوراخ) که انتهای قمیش دار آن به کیسهای به نام «انبان» الصاق و دقیقاً «هواگیری» شدهاست که از این نقطه الصاق هوا خارج و داخل نشود، در نزدیکی محل الصاق دوزله لوله دیگری به طول نامعین خارج شده (محل خروج این لوله نیز به دقت هواگیری شده) که نوازنده آن را به دهان میگذارد و از این طریق کیسه را پر باد میکند و در نتیجه فشاربازو آرنج بر روی کیسه که هنگام نواختن آن را زیر بغل گرفته است؛ هوا را به داخل لوله دوزله میفرستند و با انگشتان خود سوراخها را باز و بسته میکند.
دیدگاه کاربران